پارگی و آسیب رباط صلیبی
انگشت ماشه‌ای Trigger finger
ژانویه 2, 2021
فتق دیسک
فوریه 23, 2021
نگاه کلی
رباط صلیبی یکی از رباط‌های اصلی زانو می‌باشد که از استخوان ران به استخوان ساق وصل می‌شود و پایداری زانو وابسته به آن می‌باشد. آسیب ACL ، شامل پارگی یا کشیدگی رباط صلیبی قدامی می‌باشد. آسیب دیدگی ACL معمولاً در حین ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال و اسکی در سراشیبی رخ می‌دهد که شامل توقف ناگهانی یا تغییر جهت، پرش و فرود است.
بسیاری از افراد هنگام بروز آسیب ACL، صدایی از زانو می‌شنوند. زانوی شما ممکن است متورم شود، احساس ناپایداری کنید و بیش از حد دردناک شود.
بسته به شدت آسیب ACL، درمان ممکن است شامل استراحت و توان بخشی باشد تا به شما کمک کند قدرت و ثبات خود را بدست آورید یا انجام جراحی برای جایگزینی رباط پاره شده و به دنبال آن توان بخشی باشد. یک برنامه تمرینی مناسب می‌تواند به کاهش خطر آسیب ACL کمک کند.
علائم
علائم و نشانه‌های آسیب ACL معمولاً شامل موارد زیر است:
- یک صدای بلند پاپ (pop) یا احساس آن در زانو
- درد شدید و ناتوانی در ادامه فعالیت
- تورم سریع
- از دست دادن دامنه حرکت
- احساس بی ثباتی یا خالی کردن زیر فشار تحمل وزن
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
اگر آسیب دیدگی در زانوی شما باعث ایجاد علائم آسیب ACL شد، سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنید. مفصل زانو ساختار پیچیده‌ای از استخوان‌ها، رباط‌ها، تاندون‌ها و سایر بافت‌هایی است که با هم کار می‌کنند. تشخیص سریع و دقیق برای تعیین شدت آسیب و انجام درمان مناسب مهم است.
علل
رباط‌ها نوارهای محکم بافتی هستند که استخوان را به استخوان دیگر متصل می‌کنند. ACL، یکی از دو رباطی که از وسط زانو عبور می‌کند، استخوان ران شما را به درشت نی متصل می‌کند و به ایجاد ثبات در مفصل زانو کمک می‌کند.
آسیب‌های ACL اغلب در حین فعالیتهای ورزشی و تناسب اندام اتفاق می‌افتد که می‌تواند فشار بر زانو وارد کند:
- کاهش ناگهانی سرعت و تغییر جهت
- چرخش با پای محکم کاشته شده
- ناخواسته از یک پرش فرود آیید
- توقف ناگهانی
- دریافت ضربه مستقیم به زانو یا برخورد مانند تکل در فوتبال
وقتی رباط آسیب دیده باشد، معمولاً پارگی نسبی یا کامل بافت وجود دارد. یک آسیب دیدگی خفیف ممکن است رباط را کشش دهد اما آن را سالم نگه دارد.
عوامل خطر (ریسک فاکتور‌ها)
تعدادی از عوامل وجود دارد که خطر ابتلا به آسیب ACL را افزایش می‌دهد، از جمله:
- زن بودن، احتمالاً به دلیل تفاوت در آناتومی، قدرت عضلانی و تأثیرات هورمونی.
- شرکت در برخی ورزش‌ها مانند فوتبال، بسکتبال، ژیمناستیک و اسکی در سراشیبی.
- وضعیت بدنی ضعیف.
- پوشیدن کفش‌هایی که متناسب نیستند.
- استفاده از تجهیزات ورزشی که درست فیت نشده باشند و متناسب نباشند، مانند بندهای اسکی که به درستی تنظیم نشده اند.
- بازی روی سطوح چمن مصنوعی.
عوارض
افرادی که آسیب ACL را تجربه می‌کنند بیشتر در معرض آرتروز زانو قرار دارند. آرتروز ممکن است ایجاد شود حتی اگر برای بازسازی رباط جراحی کنید.
عوامل مختلفی احتمالاً بر خطر آرتروز تأثیر می‌گذارد، مانند شدت آسیب اصلی، وجود آسیب‌های مرتبط در مفصل زانو یا سطح فعالیت پس از درمان.
جلوگیری (پیشگیری)
تمرین و ورزش مناسب می‌تواند به کاهش خطر آسیب ACL کمک کند. یک پزشک متخصص پزشکی ورزشی، یک متخصص طب فیزیکی، یک مربی ورزشی می‌توانند ارزیابی، آموزش و بازخوردهایی ارائه دهند که می‌تواند به شما در کاهش خطرات کمک کند. برنامه‌های کاهش آسیب ACL شامل موارد زیر است:
- ورزش‌هایی که عضلات پا را تقویت می‌کنند، به ویژه تمرینات همسترینگ، برای اطمینان از تعادل کلی در قدرت عضلات پا
- ورزش‌هایی برای تقویت هسته، از جمله باسن، لگن و پایین شکم
- تمرین و ورزش با تاکید بر تکنیک مناسب و وضعیت زانو هنگام پریدن و فرود آمدن از روی پرش‌ها
- آموزش بهبود روش هنگام انجام حرکات چرخشی
آموزش تقویت عضلات پا، لگن و مرکز بدن و همچنین آموزش بهبود روش‌های پرش و فرود می‌تواند به کاهش خطر آسیب بیشتر ACL مرتبط با زنان ورزشکار کمک کند.
لوازم
برای کمک به جلوگیری از آسیب دیدگی از کفش و کفی (بالشتک) مناسب ورزش خود استفاده کنید. اگر در سراشیبی اسکی می‌روید، اطمینان حاصل کنید که بندهای اسکی شما توسط یک متخصص آموزش دیده به درستی تنظیم شده است تا در صورت سقوط، اسکی‌های شما به طور مناسب آزاد شوند.
به نظر نمی‌رسد استفاده از زانوبند از آسیب ACL جلوگیری کند یا خطر آسیب مکرر پس از جراحی را کاهش دهد.
تشخیص
در طول معاینه فیزیکی، پزشک زانوی شما را از نظر تورم و حساسیت بررسی می‌کند، زانوی آسیب دیده شما را با زانوی سالم مقایسه می‌کند. وی همچنین ممکن است زانوی شما را به موقعیت‌های مختلفی حرکت دهد تا دامنه حرکت و عملکرد کلی مفصل را ارزیابی کند.
اغلب می‌توان تشخیص را فقط بر اساس معاینه فیزیکی انجام داد، اما ممکن است برای رد سایر علل و تعیین شدت آسیب به آزمایشاتی نیاز داشته باشید. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اشعه ایکس. برای رد شکستگی استخوان ممکن است به اشعه ایکس نیاز باشد. با این حال، اشعه ایکس بافت نرم مانند رباط‌ها و تاندون‌ها را نشان نمی‌دهد.
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی . MRI (ام آر آی) از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد تصاویری از بافت‌های سخت و نرم در بدن شما استفاده می‌کند. MRI می‌تواند میزان آسیب ACL و علائم آسیب به سایر بافت‌های زانو، از جمله غضروف‌ها را نشان دهد.
- سونوگرافی. از سونوگرافی می‌توان برای بررسی آسیب در رباط‌ها، تاندون‌ها و عضلات زانو استفاده کرد.
درمان
مراقبت‌های سریع با کمک‌های اولیه می‌تواند درد و تورم را بلافاصله پس از آسیب به زانو کاهش دهد.
پروتکل R.I.C.E را در خانه دنبال کنید.(rest+ice+compression+elevation)
- استراحت. استراحت عمومی برای بهبودی لازم است و تحمل وزن روی زانو را محدود می‌کند.
- یخ. وقتی بیدار هستید، سعی کنید حداقل هر دو ساعت و هر بار 20 دقیقه یخ روی زانوی خود بگذارید.
- باند کشی. یک باند کشی را به دور زانوی خود بپیچید.
- بالا گذاشتن. دراز بکشید و زانوی خود را روی بالش قرار دهید.
توانبخشی
درمان پزشکی برای آسیب ACL با چندین هفته درمان توان بخشی آغاز می‌شود. پزشک متخصص به شما می‌آموزد که چه تمریناتی را انجام دهید که یا با نظارت مداوم در مرکز یا در خانه انجام می‌دهید. همچنین ممکن است برای ثابت نگه داشتن زانوی خود از بریس (بند یا آتل) استفاده کنید و برای جلوگیری از سنگین شدن زانوی خود، برای مدتی از عصا استفاده کنید.
هدف از توان بخشی کاهش درد و تورم، بازگرداندن دامنه حرکتی کامل زانو و تقویت عضلات است. این دوره از توانبخشی ممکن است با موفقیت یک آسیب ACL را برای افرادی که نسبتاً کم تحرک هستند، به ورزش متوسط و فعالیتهای تفریحی می‌پردازند یا افرادی که ورزش‌هایی انجام می‌دهند که فشار کمتری به زانوها وارد می‌شود را درمان کند و دیگر نیاز به جراحی نداشته باشند.
جراحی
پزشک شما در صورت انجام موارد زیر جراحی را توصیه می‌کند:
- شما یک ورزشکار هستید و می‌خواهید به ورزش خود ادامه دهید، خصوصاً اگر این ورزش شامل پریدن و چرخیدن باشد.
- بیش از یک رباط یا مینیسک در زانوی شما نیز آسیب دیده است.
- این آسیب باعث پیچ خوردن یا خالی کردن زانوی شما در طی فعالیتهای روزمره می‌شود.
در طی بازسازی ACL، جراح رباط آسیب دیده را برداشته و با بخشی از تاندون جایگزین می‌کند، بافتی شبیه رباطی که عضله را به استخوان متصل می‌کند. به این بافت جایگزین پیوند گفته می‌شود.
جراح شما از یک تاندون قسمت دیگر زانوی شما یا از یک تاندون اهدا کننده متوفی استفاده خواهد کرد.
پس از جراحی دوره دیگری از درمان توان بخشی را از سر خواهید گرفت. بازسازی موفقیت آمیز ACL همراه با توانبخشی دقیق معمولاً می‌تواند ثبات و عملکرد را به زانو برگرداند.
هیچ بازه زمانی مشخصی برای بازگشت ورزشکاران به بازی وجود ندارد. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که نزدیک یک سوم ورزشکاران در طی دو سال دچار پارگی دیگری در زانوی مقابل می‌شوند. یک دوره بازتوانی طولانی تر و اصولی، خطر آسیب دیدگی مجدد را کاهش دهد.
به طور کلی، یک سال یا بیشتر طول می‌کشد تا ورزشکاران با خیال راحت به بازی برگردند. پزشکان و فیزیوتراپیست‌ها برای اندازه گیری ثبات، قدرت، عملکرد و آمادگی برای بازگشت به فعالیتهای ورزشی در فواصل مختلف در طول توانبخشی تست‌های عملکردی را انجام می‌دهند. اطمینان از بهبود فاکتورهای قدرت، پایداری و چابکی قبل از بازگشت به فعالیتی که خطر آسیب ACL را دارد بسیار مهم است.
