مفاصل بدن انواع مختلفی دارند به عنوان مثال مفاصل شانه یا لگن از نوع گوی و کاسه ای هستند و در همه جهات حرکت دارند ولی مفصل زانو از نوع لولایی است و فقط به جلو وعقب حرکت میکند. محدودیت حرکت مفصل زانو و اینکه وزن بدن روی این مفصل میباشد باعث شده بیشترین مفصلی باشد که در ریسک آرتروز است.
ما در مفصل زانو در حقیقت سه مفصل داریم که شامل مفصل کشکک با ناودان استخوان ران و مفصل قسمت داخلی و خارجی استخوان ران با ساق میباشد. قسمت داخلی و کشکک بیشتر دچار آرتروز میشوند.
آرتروز زانو یکسری علل اولیه و ثانویه دارد که میتوان با جلوگیری از آنها از ایجاد آرتروز پیشگیری کرد. یکی از علل اولیه افزایش وزن است. هر 5 کیلوگرم افزایش وزن حدود 30 تا 50 درصد ریسک ایجاد آرتروز را بالا میبرد. دقت داشته باشید که بافتهای چربی یکسری سایتوکانها ترشح میکنند که علاوه بر اثرات مضر و التهابی برای قلب و عروق باعث تخریب غضروف مفاصل نیز میشوند. بنابراین با افزایش وزن و بافت چربی مبارزه کنید.
انحنای مفاصل یا نرمال نبودن راستای اندام تحتانی نیز یکی دیگر از علل ایجاد آرتروز میباشد. در افرادی که به اصطلاح پا پرانتزی هستند فشار روی یک سمت زانو بیشتر میباشد. همچنین نرمال نبودن مچ پا و کف پا نیز فشار مضاعفی به زانو وارد میکند. در صورت وجود این موارد باید درمان مناسب را دریافت کنید تا از ایجاد آرتروز پیشگیری شود.
مورد دیگر ضعف عضلات و کوتاهی عضلات میباشد. اطراف زانو عضلاتی وجود دارد که حرکات زانو را انجام میدهند. ضعف این عضلات یا فعال نبودن این عضلات در حرکات باعث فشار مضاعف به مفصل کشکک و زانو میشود. بنابراین ورزشهای مناسب زانو را سه روز در هفته انجام دهید.
آرتروز زانو یکسری علل ثانویه هم دارد. یکی از این علل آسیبهای زانو هستند. در بعضی آسیبها یا پیچ خوردنها امکان دارد لیگامانها یا مینیسکها آسیب ببینند. در این موارد به خصوص اگر ناپایداری زانو ایجاد شود یا مینیسک زانو آسیب دیده باشد ریسک ایجاد آرتروز بالا میرود. بنابراین آسیبهای زانوی خود را جدی بگیرید.
یکسری بیماریهای التهابی مانند روماتیسم یا نقرس اگر درمان مناسب نگیرند باعث تخریب غضروف میشوند. در صورت داشتن این موارد حتما تحت نظر متخصص روماتولوژی باشید تا بیماری شما کنترل شود.
عفونتهای مفصلی نیز غضروف را تخریب میکند. بنابراین تورم یا گرمی مفصل را جدی بگیرید.